Τα συμπληρώματα μαγνησίου πλασάρονται συχνά ως κάποιος απο μηχανής θεός που θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε όλα τα δεινά του σύγχρονου τρόπου ζωής. Είναι όμως έτσι;
Η ζήτηση όσον αφορά τα συμπληρώματα μαγνησίου έχει φτάσει κατά 70% αυτήν των πολυβιταμινών», λέει η Αντωνία Ζερβουδάκη, ιδιοκτήτρια φαρμακείου στη γειτονιά των Πετραλώνων. «Η άνοδος είναι τεράστια. Κάθε φορά που προτείνουμε σε κάποιον να πάρει μαγνήσιο, επιστρέφει για να μας πει: “Μου λύσατε το πρόβλημα”».
Είναι το μαγνήσιο το νέκταρ των καιρών μας; Το μαγικό γιατροσόφι που κάνει τον γύρο του διαδικτύου, πλασάρεται από influencers ως το αντίδοτο, λίγο ή πολύ, για όλα τα δεινά του σύγχρονου τρόπου ζωής. Λέγεται πως βοηθά στην καταπολέμηση του άγχους και της αϋπνίας και πως είναι θεμελιώδες κομμάτι για τη λειτουργία του μυϊκού μας συστήματος. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η βιομηχανία των συμπληρωμάτων διατροφής προωθεί και επικοινωνεί τα προϊόντα της με όλο και πιο δυναμικό τρόπο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι έχει διπλασιάσει το μέγεθός της από την περίοδο της πανδημίας μέχρι σήμερα. Όπως διαβάζουμε στον Independent, μέχρι το 2028 αναμένεται να αξίζει 131,71 δισ. ευρώ. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 200.000 βίντεο στο TikTok όπου οι χρήστες μιλούν με ενθουσιασμό για τις ιδιότητες του μαγνησίου.
«Είναι μία από τις περιπτώσεις στις οποίες το μάρκετινγκ, τα σόσιαλ μίντια και οι influencers συμφωνούν με τα αποτελέσματα. Το μαγνήσιο έγινε γνωστό λόγω των δράσεών του, δεν το έκανε δημοφιλές κάποιος έτσι ξαφνικά», συνεχίζει η κ. Ζερβουδάκη. Υποστηρίζει πως ο σύγχρονος, στρεσογόνος τρόπος ζωής είναι συνδεδεμένος με την αυξημένη κατανάλωση αποθεμάτων μαγνησίου από τον οργανισμό μας, προκειμένου αυτός να ισορροπήσει και να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις που του ζητάμε. Ζούμε, όπως αναφέρει, σε μια διαρκή κατάσταση φυγής ή πάλης. «Το σώμα μας βρίσκεται συνεχώς σε συστολή», λέει. Υπάρχουν πολλοί τύποι μαγνησίου και θα το βρείτε να διατίθεται σε διάφορες μορφές: ταμπλέτες, κάψουλες, αναβράζοντα δισκία, σκόνη, gel, σιρόπι κ.ά. Η κ. Ζερβουδάκη λέει πως οι ταμπλέτες είναι οι πιο δημοφιλείς, αν και καταλαβαίνει ότι ο κόσμος τις περισσότερες φορές δεν γνωρίζει ακριβώς ποια μορφή πρέπει να πάρει. «Μπορεί να βρει αυτήν που του ταιριάζει μετά από συζήτηση με έναν επαγγελματία υγείας. Μην ξεχνάμε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες υπάρχουν σε όλες τις εξωγενώς χορηγούμενες μορφές», τονίζει. Διάρροια, στομαχικές ενοχλήσεις, υπερένταση είναι μερικές από τις συνέπειες της άσκοπης κατανάλωσης. «Γι’ αυτό χρειαζόμαστε και καθοδήγηση από έναν ειδικό».
Χρειάζομαι τελικά συμπλήρωμα μαγνησίου;
Ο Αναστάσιος Κόλλιας είναι καθηγητής Παθολογίας στη Γ΄ Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία». «Το μαγνήσιο είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ηλεκτρολύτες που υπάρχουν στο σώμα μας, με τη μεγαλύτερη ποσότητα να κατανέμεται στα οστά και στους μυς», εξηγεί. «Εμπλέκεται σε πολλές λειτουργίες του οργανισμού και είναι σημαντικό για την υγεία του μυοσκελετικού συστήματος». Η συνολική επάρκεια του οργανισμού σε μαγνήσιο είναι δύσκολο να εκτιμηθεί, αφού το μαγνήσιο που βρίσκεται στο αίμα αποτελεί μόνο το 1-2% του συνολικού μαγνησίου στο σώμα μας, ενώ υπάρχει ασθενής συσχέτιση μεταξύ των δύο.
Τελικά, πόσο απαραίτητο είναι το μαγνήσιο;-1Ποια είναι τα σημάδια που θα δείξουν σε κάποιον ότι έχει ανεπάρκεια μαγνησίου; Ο κ. Κόλλιας κάνει λόγο για συμπτώματα όπως απώλεια όρεξης, ναυτία, έμετο, κόπωση και αδυναμία. Καθώς η ανεπάρκεια μαγνησίου επιδεινώνεται, μπορεί να εμφανιστούν μουδιάσματα, μυϊκές κράμπες ή και σοβαρότερες νευρολογικές επιπλοκές, ηλεκτρολυτικές διαταραχές ή καρδιακές αρρυθμίες. Να σημειωθεί στο σημείο αυτό πως η μακροχρόνια ανεπάρκεια μαγνησίου επίσης έχει συσχετιστεί με μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης, διαβήτη και οστεοπόρωσης. Υπάρχουν και συγκεκριμένες καταστάσεις που μπορεί να συνδέονται με χαμηλά επίπεδα μαγνησίου, ανάμεσα στις οποίες η μακροχρόνια χρήση κάποιων φαρμάκων, τα χρόνια διαρροϊκά σύνδρομα, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, κατάχρηση αιθυλικής αλκοόλης, καταστάσεις υποκαλιαιμίας, νευρομυϊκές διαταραχές, καρδιακές αρρυθμίες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όπως και σε άλλες συγκεκριμένες καταστάσεις, για παράδειγμα σοβαρή κρίση άσθματος και ημικρανίες, ενδείκνυται, σύμφωνα με τον κ. Κόλλια, να χορηγηθούν συμπληρώματα μαγνησίου, πάντα όμως σε συνεννόηση με τον γιατρό.
Αϋπνία, κατάθλιψη και άγχος
Ο κ. Κόλλιας υποστηρίζει πως περιορισμένος αριθμός μελετών συσχετίζει την ανεπάρκεια μαγνησίου με νευρολογικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, αγχώδη διαταραχή, διαταραχές ύπνου και σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Τονίζει, ωστόσο, πως οι ακριβείς μηχανισμοί και κυρίως ο θεραπευτικός ρόλος των συμπληρωμάτων μαγνησίου σε αυτές τις καταστάσεις δεν έχουν διευκρινιστεί καλά. «Φαίνεται πως η χορήγηση συμπληρωμάτων μαγνησίου σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ευεργετική, ωστόσο τα διαθέσιμα δεδομένα είναι εξαιρετικά περιορισμένα, με έλλειψη σαφών οδηγιών και με ανάγκη περαιτέρω έρευνας», λέει.
Το μαγνήσιο σε φυσικές τροφές
Κατά πόσο μπορεί κάποιος να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες του οργανισμού του σε μαγνήσιο μέσα από φυσικές τροφές; «Όπως και σε κάθε ηλεκτρολύτη, αυτός είναι ο προτεινόμενος τρόπος για την επαρκή ημερήσια πρόσληψη στο πλαίσιο ενός υγιεινού μεσογειακού προτύπου διατροφής», αναφέρει ο κ. Κόλλιας. «Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο είναι οι σπόροι και οι ξηροί καρποί, τα ολικής άλεσης δημητριακά, το σπανάκι, τα όσπρια, οι πατάτες, το μπρόκολο, τα γαλακτοκομικά, φρούτα όπως η μπανάνα και το αβοκάντο, η μαύρη σοκολάτα. Να σημειωθεί ότι το μεσογειακό πρότυπο διατροφής έχει τεκμηριωμένο όφελος στην υγεία, σε αντίθεση με τις περιορισμένες μελέτες χορήγησης συμπληρωμάτων».
Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο είναι οι σπόροι και οι ξηροί καρποί, τα ολικής άλεσης δημητριακά, το σπανάκι, τα όσπρια, οι πατάτες, το μπρόκολο, τα γαλακτοκομικά, φρούτα όπως η μπανάνα και το αβοκάντο, η μαύρη σοκολάτα.
Μαγνήσιο και αθλητές
Οι αθλητές έχουν ιδιαίτερη αδυναμία στα συμπληρώματα μαγνησίου. Η συμβολή του στη μυϊκή λειτουργία, στην παραγωγή ενέργειας και στην αποκατάσταση είναι καθοριστική. «Λόγω της αποβολής του μέσω της εφίδρωσης, το μαγνήσιο είναι περισσότερο αναγκαίο σε όποιον τρέχει ή γυμνάζεται γενικότερα», λέει η Ελευθερία Ζαπαντιώτη, καθηγήτρια φυσικής αγωγής, personal fitness trainer και πρώην πρωταθλήτρια βάδην. «Για τους αθλητές, ακόμα και η μικρή έλλειψη μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την απόδοση». Υποστηρίζει μάλιστα πως οι αθλητές πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα τι τρώνε πριν από τους αγώνες, καθώς με μια λάθος διατροφή μπορεί να υπάρξει μείωση του μαγνησίου, άρα αύξηση των μυϊκών σπασμών, κραμπών αλλά και της σωματικής κόπωσης. «Σε κάθε περίπτωση, το συμπλήρωμα διατροφής με μαγνήσιο είναι απαραίτητο στους δρομείς/αθλητές για αποφυγή των αρνητικών επιδράσεων και για την επίτευξη μέγιστων δυνατών αποδόσεων».
Ποιο συμπλήρωμα να πάρω;
Οι ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε μαγνήσιο διαφέρουν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία. Για ένα ενήλικο άτομο, οι ανάγκες αυτές είναι περίπου 400 mg στοιχειακού μαγνησίου ανά ημέρα, σύμφωνα με τον κ. Κόλλια. «Στο σημείο αυτό γίνονται πολλές παρανοήσεις, καθώς τα συμπληρώματα μαγνησίου είναι διαθέσιμα σε διάφορες φαρμακευτικές μορφές», λέει. Οξείδιο μαγνησίου, θρεονικό μαγνήσιο, γλυκονικό μαγνήσιο, κιτρικό μαγνήσιο, μηλικό μαγνήσιο, ταυρικό μαγνήσιο, θεϊκό μαγνήσιο, ασπαρτικό μαγνήσιο είναι μερικές από αυτές. «Πρέπει να σημειωθεί πως στο εξωτερικό των συσκευασιών δεν αναγράφεται πάντα το ποσό του στοιχειακού μαγνησίου που αποδίδει η κάθε δόση, αλλά η συνολική ποσότητα του φαρμακευτικού περιεχομένου της κάθε δόσης», τονίζει ο κ. Κόλλιας. Ανάμεσα στις πολλές μορφές, υγρές και στερεές, που διατίθενται, ο κάθε ένας επιλέγει τη μορφή που επιθυμεί, ωστόσο θα πρέπει να επισημανθεί πως η χρόνια χρήση αναβραζόντων δισκίων (γενικά, όχι μόνο μαγνησίου) είναι επιβαρυντική για άτομα με αρτηριακή υπέρταση, καθώς περιέχουν ποσότητα «κρυμμένου» νατρίου, δηλαδή άλατος.
Σήμερα, στην εποχή που η βιομηχανία της ευεξίας ανθεί, το να νοιάζεται κανείς για τον εαυτό του μοιάζει να είναι, πέρα από ωφέλιμο, και κουλ. Τα προϊόντα που μπορούμε να επιστρατεύσουμε στον καθημερινό μας αγώνα για μια πιο υγιεινή ζωή είναι πολλά. Φιγουράρουν σε λούπα στην οθόνη του κινητού μας και κατακλύζουν τα ράφια των φαρμακείων, δημιουργούν όμως την ίδια στιγμή και έναν ατέλειωτο λαβύρινθο υπερπληροφόρησης. Το καλύτερο, μάλλον, που έχουμε να κάνουμε είναι να προσανατολίσουμε τις επιλογές μας πάνω στις ανάγκες του οργανισμού μας. Το πιο πιθανό είναι πως αυτές διαφέρουν από τις αντίστοιχες ανάγκες μιας δημοφιλούς διαδικτυακής περσόνας.
«Η δημοφιλία των συμπληρωμάτων μαγνησίου έχει κάνει τη χρήση τους μόδα», καταλήγει ο κ. Κόλλιας. «Να σημειωθεί ότι είναι αμφίβολο αν η χρήση σκευασμάτων μαγνησίου προσφέρει κάποιο όφελος στην κατάσταση της υγείας και στην ευεξία ατόμων με επάρκεια μαγνησίου. Συνεπώς, θα πρέπει να γίνεται συνετή και στοχευμένη χρήση των σκευασμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα επίπεδα μαγνησίου στο αίμα όσο και την κλινική εικόνα και τις εξατομικευμένες ανάγκες του καθενός, πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό του».
Γιώργος Ψωμιάδης, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 27.11.2024
Πρόσθεσε σχόλιο